W czwartek, 20 sierpnia w sali Olimpia Urzędu Miejskiego odbyła się debata miejska na temat problemów Starachowic oraz potencjału, wizji miasta i celów na przyszłość. Debata to kolejny z etapów prac nad Programem Rozwoju Lokalnego, który przygotowują Starachowice. Dokument ten nie tylko tworzony jest z myślą o mieszkańcach, ale także przy czynnym udziale z ich strony.
Starachowice znalazły się wśród 54 miast, które opracowują wieloletni Plan Rozwoju Lokalnego, a na jego podstawie mają szansę otrzymać dofinansowanie z tzw. środków norweskich na działania inwestycyjne i społeczne. Program jest współfinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014 – 2021. Jego głównym celem jest wzmocnienie spójności społecznej i gospodarczej poprzez podniesienie jakości życia dla wszystkich mieszkańców (w tym grup defaworyzowanych) i użytkowników średnich i małych miast. Całkowity budżet Programu wynosi 117,6 mln euro, a wybrane do dofinansowania projekty otrzymają granty w wysokości od 3 do 10 mln euro, z czego cała kwota jest finansowana z Programu.
Na złożenie kompletnego projektu Starachowice mają czas do końca października. Wtedy też wszystkie zgłoszenia zostaną poddane ocenie pod względem zgodności z przyjętymi celami rozwoju miasta (wymiar społeczny, gospodarczy, środowiskowy) oraz kryteriami naboru i wyboru projektów w Programie Rozwój Lokalny. Część przedsięwzięć, które ostatecznie znajdą się w Planie Rozwoju Lokalnego, zostanie zgłoszona do dofinansowania z tzw. funduszy norweskich, natomiast dla pozostałych będą poszukiwane inne źródła finansowania.
Prace ruszyły, debatę miejską poprowadzili Prezydent Miasta Marek Materek, Zastępca Prezydenta ds. Społecznych Aneta Nasternak oraz Paweł Wojdylak, doradca, ekspert Związku Miast Polskich, zdalnie w spotkaniu uczestniczyli także eksperci (doradcy miast) Biura Związku Miast Polskich Henryka Korytowska i Maciej Kolczyński. Dyskusję moderowała Agnieszka Lasek – Piwarska dyrektor Parku Kultura. W spotkaniu uczestniczyli nie tylko mieszkańcy, przedstawiciele lokalnego biznesu, kultury, oświaty, organizacji pozarządowych zgromadzeni na sali, ale także osoby oglądające transmisję prowadzoną na żywo, za pośrednictwem mediów społecznościowych.
- Naszą ambicją jest stworzenie miasta, w którym chce się żyć i pracować. Owszem prognozy są niekorzystne - grozi nam spadek ludności i starzenie społeczeństwa, ale walczymy o nasz rozwój - zapowiedział Prezydent Miasta Marek Materek na wstępie spotkania.
Prezentacją kluczowych zasobów i produktów Starachowic w kolejnym punkcie debaty zajmował się Paweł Wojdylak.
- Starachowice to miasto o bogatych tradycjach przemysłowych i historycznych. Gdzie mamy przedsiębiorców otwartych na współpracę, to miejsce dobre do pracy ze spadającym bezrobociem. Atutem miasta jest zielona lokalizacja, zbiorniki wodne, zlokalizowane w centrum miasta skałki, Park Miejski. Starachowice to także stolica mikroregionu i centrum usług, które zaspokaja większość potrzeb mieszkańców, jednak konieczne jest ich rozwijani i unowocześnianie.
Przed przystąpieniem do debaty przeprowadzono dokładne analizy dotyczące miasta oraz badania m.in. na podstawie ankiet wypełnionych przez starachowiczan oraz studentów dwóch wyższych uczelni z Warszawy i Kielc, O tym, jak niekorzystne prognozy rysują się dla naszego miasta mówiła Aneta Nasternak zastępca prezydenta.
- Od roku 1998 ubyło nam 14 procent mieszkańców. Starachowice charakteryzują się także bardzo niskim wskaźnikiem dzietności. W 2018 roku przyrost naturalny w Starachowicach był najniższy od czasu II wojny światowej. Na to, że ubywa mieszkańców mają wpływ także migracje, w latach 2016-2019 z naszego miasta ubyło prawie 700 mieszkańców. Prognozy pokazują, że do 2040 roku liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym systematycznie spada. Kiedy w roku 2030 emeryci będą wymierać nie będzie procesu następowalności pokoleń, a Starachowice zaczną się kurczyć.
Te prognozy mają przełożenie na edukację, zgodnie z nimi bowiem z mapy Starachowic zniknie jedna większa szkoła to jest 489 uczniów. Zastępca prezydenta mówiła także o jakości edukacji w Starachowicach, która wymaga poprawy, jak pokazują prezentowane dane.
Problemem jest także brak powstających nowych gałęzi gospodarki. Starachowicki rynek zdominował typowo produkcyjny charakter gospodarki.
-To są wybrane dane z całego spektrum informacji, które analizowaliśmy przez ostatnie miesiące. Jest ich dużo więcej i nie wszystkie dane są złe, są też potencjały i dziedziny w których wypadamy dobrze, ale celowo wybrałam te złe, bo porozmawiajmy o tym, gdzie mamy problemy. A nie skupiajmy się na tym, że jest dobrze, bo jak jest dobrze to tak powinno być. O tych pozytywach będziemy jeszcze rozmawiać w toku naszej sztafety spotkań.
W dalszej części debaty wspólnie poszukiwano odpowiedzi na pytanie - Jakie będą Starachowice roku 2040? Dyskutowano co zrobić żeby się wyróżniać na tle innych miast? Co zrobić by być w grupie wygranych ? Co zrobić by stać się magnesem? Co zrobić by Starachowice stały się marką?
Uczestniczący w debacie starachowiczanie wymienili wiele sfer życia lokalnej społeczności, które ich wymagają poprawy. Jako lokalne bolączki wymieniano: brak mieszkań, brak atrakcyjnych ofert dla dzieci i młodzieży na spędzanie czasu wolnego. Podkreślano potrzebę rozwijania sportu, konieczność budowy ścieżek rowerowych, dużo większe wyeksponowanie i wykorzystanie walorów turystycznych miasta. Przedstawiciele starachowickiego biznesu zwracali uwagę na brak gotowych miejsc do rozpoczęcia działalności gospodarczej, potrzebę zmiany poziomu kształcenia zawodowego i dostosowanie go do potrzeb przedsiębiorców. Wszystkie zgłaszane pomysły zostały odnotowane.
Prezydent podziękował za udział w dyskusji i podsumował trzygodzinne spotkanie.
- Mam nadzieję, że te środki pozwolą Nam w przygotowaniu wszelkich dokumentacji technicznych projektów, koncepcji, planów dotyczących między innymi zagospodarowania terenów miejskich pod budownictwo wielorodzinne w różnych formach. Czy to oddawanie ich w stanie deweloperskim, do sprzedaży czy też najmu. Chcemy stworzyć takie warunki, aby osoby, które przyjeżdżają do pracy do Starachowic zechciały się tu osiedlić, posłać dzieci do szkół i tutaj żyć i pracować. Mam nadzieję, że te środki pozwoliłyby nam w przygotowaniu projektu ekologicznego miasta tj. wymiany wszystkich źródeł ciepła na paliwa stałe, aby pozbyć się wszystkich "kopciuchów" z terenu miasta. Chcemy mieć czyste powietrze. Tak, aby poziom życia był na takim poziomie jakiego sobie wszyscy życzymy. Mam nadzieję, że te ten projekt pozwoli nam przygotować kolejne dokumentacje, aby pozyskiwać środki na likwidowanie barier architektonicznych, na stworzenie miejsc do pracy dla młodych ludzi, na stworzenie miejsca do tworzenia i funkcjonowania start-up'ów. Wszystko po to,aby ludzie, którzy mają swój pomysł na biznes mogli te pomysły realizować. Teraz rozpoczynamy Sztafetę Konsultacyjną. Serdecznie zapraszamy mieszkańców do udziału w konsultacjach, które od przyszłego tygodnia będą odbywać się w różnych częściach miasta.
Zapraszamy również wszystkich - mieszkańców, organizacje pozarządowe, instytucje, przedsiębiorców do wypełniania kart pomysłów, które wejdą w skład Planu Rozwoju Lokalnego.
Szukamy działań, które pomogą stać się Starachowicom miastem jeszcze bardziej nowoczesnym, przyjaznym i dostępnym dla wszystkich! Więcej informacji na stronie w zakladce;zgłoś pomysł na działanie